کاهش ناگهانی رتبه گوگل؟ (مواردی که باید بررسی کنید)

اگه یهدفعه رتبه سایتت تو گوگل افت کنه، ممکنه حسابی نگران بشی.
ولی قبل از اینکه دست به کار بشی و چیزی رو تغییر بدی، یهسری چیزا هست که اول باید بررسیشون کنی. تو این مقاله قراره بهت بگم چجوری به کمک ابزار ahref این دلایل رو بررسی کنی.
بررسی رایگان سئو یک صفحه سایت شما + پیشنهادات بهبود
1. بررسی کن ببین گوگل آپدیت الگوریتم داشته یا نه
یکی از رایجترین دلایل افت رتبه سایت، تغییرات الگوریتمی گوگله.
گوگل خوشش نمیاد نتایج بیکیفیت یا گمراهکننده بیان تو نتایج جستجو، واسه همینم مرتب الگوریتماشو آپدیت میکنه تا کیفیت نتایج حفظ بشه.
واسه اینکه ببینی افت رتبهات به این موضوع ربط داره یا نه، میتونی بری صفحه وضعیت گوگل رو چک کنی و ببینی تاریخ آپدیتها با افت رتبه سایتت همزمان بوده یا نه.

هماهنگ کردن تاریخ آپدیتها با دادههای ترافیک ارگانیک، زمانبره. واسه همین، یه راه سریعتر برای اینکه بفهمی تاثیر آپدیت چقدر بوده، استفاده از ابزارهایی مثل Ahrefs هستش.
کافیه بری سراغ Site Explorer توی Ahrefs، آدرس سایتتو وارد کنی، بعد تو نمودار ترافیک ارگانیک قسمت Overview 2.0، پایین نمودار دنبال علامت Ⓖ بگردی که نشوندهنده زمان آپدیتهای الگوریتمیه.

اون علامت Ⓖ که تو نمودار میبینی، نشونه اینه که تو اون نقطه خاص، یه آپدیت از طرف گوگل انجام شده.
اگه موس رو ببری روی اون علامتا، یه سری اطلاعات جزئیتر درباره هر آپدیت بهت نشون میده.
2. ترافیک ارگانیک سایتتو تو Ahrefs’ Site Explorer بررسی کن
حالا که فهمیدی یه آپدیت از سمت گوگل اتفاق افتاده، وقتشه که تاریخ اون آپدیتو با آمار ترافیک ارگانیک سایتت مقایسه کنی تا ببینی آیا افت رتبه همزمان با آپدیت الگوریتم اتفاق افتاده یا نه.
برای بررسی ترافیک ارگانیک تو Site Explorer، این کارا رو انجام بده:
- دامنهتو وارد کن و اسکرول کن پایین تا به نمودار Overview 2.0 برسی.
- همه گزینهها رو غیرفعال کن بهجز “Avg. organic traffic”.
- بازه زمانی رو بذار روی “All” و “Weekly”. اینطوری کل روند ترافیک رو تو بازههای هفتگی میبینی و راحتتر میتونی بفهمی افت چقدر جدی بوده.

من آخرین افت ترافیک این سایت رو مشخص کردم. حالا بیایم ببینیم چرا این اتفاق افتاده.
واسه این کار، کافیه روی نمودار زوم کنیم و بازه زمانی رو بذاریم روی “1Y”، یعنی یک سال گذشته. بعدش موس رو ببریم روی نقطهای که افت اتفاق افتاده تا بهتر بتونیم بررسیش کنیم.

آپدیت اصلی گوگل در مارس ۲۰۲۳ تقریبا با این زمان همزمانه.
شاید این آپدیت باعث کاهش ترافیک شده باشه، ولی دقیقا روزی که ترافیک ارگانیک افت کرده با زمان انتشار این آپدیت همخوانی نداره.
پس نمیتونیم مطمئن باشیم که این آپدیت الگوریتم باعث افت شده باشه. تو این شرایط، بهتره که به تحقیق ادامه بدیم. اما اگر افت ترافیک سایتت دقیقا با زمان یک آپدیت گوگل هماهنگ باشه، احتمالا این آپدیت روی سایتت تأثیر گذاشته.
3. بررسی کن ببین کدوم کلمات کلیدی باعث بیشترین ترافیک سایتت بودن
وقتی فهمیدی ترافیک ارگانیک به شکل قابلتوجهی کاهش پیدا کرده، وقتشه بفهمی کدوم کلمات کلیدی سایتت رتبهشون افت کرده.
برای این کار، برو به گزارش Organic keywords تو Site Explorer. من خودم معمولا کلمات کلیدی رو سال به سال (YoY) مقایسه میکنم، پس میام فیلتر “Compare” برای YoY رو هم اضافه میکنم.

تو ستون “Change” میبینم که کلمه کلیدی اصلی این سایت، یعنی “yamaha motorcycles”، افت قابلتوجهی داشته.

میرم سراغ Keywords Explorer تو Ahrefs، روی کلمه کلیدی “yamaha motorcycles” کلیک کنیم.
وقتی اسکرول کنم پایینتر به بخش SERP overview، میتونم ببینم با مقایسه سال به سال (YoY) چه تغییراتی رخ داده.

گوگل به جای صفحه اصلی، صفحه /motorcycle رو نشون میده. پس احتمالا مشکلی برای صفحه /motorcycle پیش اومده.
برای اطلاع دقیق، تو Site Explorer میتونیم ببینیم که افت دقیقاً در تاریخ ۱۴ مارس اتفاق افتاده.

حالا مقایسه رو حذف میکنم و تاریخ ۱۴ مارس رو تو بخش SERP overview در Keywords Explorer وارد میکنم.

با استفاده از بخش SERP overview میبینم که اون صفحه تو تاریخ موردنظر، یعنی ۱۴ مارس، صفحه ۴۰۴ بوده.
اگه تاریخ رو بذارم روی ۱۶ مارس ۲۰۲۳، میبینم که اون صفحه از تو نتایج جستجو (SERP) حذف شده.

چون این تاریخها همزمان هستن، احتمالا همین موضوع باعث افت قابلتوجه ترافیک این سایت شده.
هدفم این بود که بگم: استفاده همزمان از Site Explorer و Keywords Explorer، راه خیلی خوبی برای پیدا کردن دلیل افت رتبهها محسوب میشه.
4. بررسی کن ببین اخیرا تو سایت تغییرات فنی ایجاد شده یا نه
مشکلات فنی می تونن روی رتبه سایت تو گوگل تاثیر بذارن. برای پیدا کردن این مشکلات باید یه بررسی کامل از سایت انجام بدی.
به نظرم سادهترین راه برای شناسایی مشکلات فنی، انجام یه Crawl با استفاده از Site Audit تو Ahrefs هست.
برای شروع، برو به Site Audit، روی “+ New project” کلیک کن و مراحل گفته شده رو دنبال کن.

وقتی بررسی سایت (crawl) تموم شد، یه صفحه “Overview” مثل تصویری که پایین هست برات نمایش داده میشه.

این صفحه یه دید کلی از مشکلات فنی سایتت میده و امتیاز سلامت سایتت رو هم نشون میده.
وقتی روی یه مشکل خاص کلیک کنی، گزینه “Why and how to fix” ظاهر میشه. با کلیک روی این گزینه، یه پنجره کناری باز میشه که مشکل رو توضیح میده و راهحلش رو هم میگه. این اطلاعات برای رفع مشکلات فنی سایتت خیلی مهمه.

اگه بررسی سایت نشون بده که مشکلات فنی زیادی داری، بهتره وقت بذاری و هر مشکل رو یکییکی درست کنی تا امتیاز سلامت کلی سایتت بهتر بشه. وقتی این کارو انجام بدی، رتبه ات تو گوگل دوباره رشد میکنه.
⚠️ نکته مهم: مشکلات فنی ممکنه هر وقت پیش بیاد، ولی معمولا موقع انتقال سایت (migrate) بیشتر اتفاق میفته. اگه قبل و بعد از انتقال سایت یه Site Audit انجام بدی، میتونی نتایج رو با هم مقایسه کنی و ببینی بعد از انتقال، مشکلات فنی افزایش داشته یا نه.
حالا که یاد گرفتی چطور Site Audit رو راه بندازی و تحلیل کنی، بریم سراغ چند مشکل فنی رایج که معمولا باعث افت رتبه و کاهش ترافیک ارگانیک میشن.
4.1 صفحات 4XX

صفحات ۴XX، صفحات خطا دار هستن. احتمالا با معروف ترینشون، یعنی “صفحه ۴۰۴ پیدا نشد” بیشتر آشنا باشی. وقتی این صفحات زیاد بشن، احتمال از دست رفتن ترافیک وجود داره.
اگه برگردیم به مثال قبلی صفحه /motorcycle تو Keywords Explorer و اسکرول کنیم پایینتر به بخش SERP overview، میبینیم که این صفحه یه صفحه ۴۰۴ بوده.

آیا صفحات ۴۰۴ دیگهای هم تو این سایت وجود داره؟ باید برگردم به گزارش Organic keywords و سراغ کلمات کلیدی مهم دیگه مثل “r7” و “yamaha r1” تا بررسی کنم.

اگه روی کلمه کلیدی “r7” تو Keywords Explorer کلیک کنم، به بخش SERP overview برم و تاریخ رو بذارم روی ۱۴ مارس ۲۰۲۳، میبینم که این کلمه کلیدی هم وضعیت صفحهاش ۴۰۴ هست.

اگه همین روند رو با کلمه کلیدی “yamaha r1” هم تکرار کنم، میبینم که این صفحه هم تو تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۲۳، تبدیل به یه صفحه ۴۰۴ شده.

به نظر میرسه که صفحات اصلی این سایت که بیشترین ترافیک رو میآوردن، تبدیل به صفحات مرده یا همون ۴۰۴ شدن. با اینکه من این اطلاعات رو سریع با استفاده از Keywords Explorer و Site Explorer پیدا کردم، اما تو میتونی همین اطلاعات رو از طریق Site Audit هم بهدست بیاری.
وقتی crawl کامل بشه، تو گزارش Site Audit یه بخشی هست که توش میتونی صفحات ۴۰۴ یا بهطور کلی صفحات با کد 4XX رو ببینی و بررسی کنی.

4.2 کنونیکال ها

نداشتن تگ کنونیکال یا استفاده اشتباه ازش هم یکی دیگه از مشکلات فنیه که میتونه برای سایت دردسرساز بشه.
برای پیدا کردن این نوع مشکل، میتونی بهصورت دستی و صفحهبهصفحه با Ahrefs’ SEO Toolbar چک کنی، یا اینکه یه Site Audit کامل انجام بدی تا یه نمای کلی از وضعیت تگهای کنونیکال سایتت داشته باشی.
تو گزارش Overview، انواع مشکلات مربوط به کنونیکال مشخص میشن که من تو تصویر پایین هایلایتشون کردم.

4.3 ریدایرکت ها
اشتباه انجام دادن ریدایرکت یکی از رایجترین دلایل افت رتبه و کاهش ترافیک ارگانیکه.
چند نکته ساده هست که باید تو ریدایرکتها رعایت کنی:
- برای انتقال یه صفحه به صفحه دیگه از ریدایرکت 301 استفاده کن
- تا جای ممکن از زنجیرههای ریدایرکت (redirect chain) و حلقههای ریدایرکت (redirect loop) دوری کن
برای شناسایی این مشکلات، بهترین راه استفاده از Site Audit تو Ahrefs هست. فقط کافیه یه crawl کامل از سایتت بگیری و بعد بری سراغ گزارش Redirects تا وضعیتشون رو ببینی.

4.4 فایل Robots.txt
تغییرات تو فایل robots.txt هم میتونه روی نحوه خزیدن (crawl) سایت توسط گوگل تاثیر بذاره. گاهی وقتا ممکنه خودت یا یه نفر دیگه ناخواسته یه سری صفحات مهم رو بلاک کنین.
اگه بهطور منظم از سایتت crawl بگیری با استفاده از Site Audit تو Ahrefs، میتونی تغییرات فایل robots.txt رو زیر نظر داشته باشی.
Page Explorer تو هر بار crawl اطلاعات مربوط به فایل robots.txt رو ذخیره میکنه، و این باعث میشه راحتتر بفهمی که آیا تغییری ایجاد شده که ممکنه روی سایت تاثیر منفی بذاره یا نه.

اگه بعد از انتقال سایت (migration) با افت رتبه مواجه شدی، حتما یه سر به فایل robots.txt بزن و چک کن ببینی نکنه خزیدن (crawl) رباتهای موتور جستجو یا صفحات مهم سایت رو بهاشتباه مسدود کرده باشی.
5. رتبه بندی رقبا رو بررسی کن
اگه مطمئنی که از نظر فنی سایتت مشکلی نداره، بد نیست یه نگاهی بندازی ببینی رقبات تونستن تو بعضی از کلمات کلیدی، سایتت رو پشت سر بذارن یا نه. واقعیت اینه که همیشه دلیل افت رتبه مشکل تو سایت شما نیست، بلکه رقبا از نظر سئو بهتر عمل کردن.
سریعترین راه برای بررسی رتبههای یه رقیب اینه که تو ابزار ahref دامنهش رو تو Site Explorer وارد کنی و بری سراغ گزارش Organic keywords.
برای مطالعه بیشتر در این باره این مقاله رو بخون: نحوه پیدا کردن کلمات کلیدی رقبا
6. بررسی لینکها
لینک ها چه داخلی چه بک لینک از نظر گوگل خیلی مهم هستن، درباره لینک ها چندتا مورد هست که باید حواست بهشون باشه:
6.1 بررسی لینکهای شکسته
ردیابی تمام لینکهای شکستهای که به سایتت اشاره دارن، ممکنه زمانبر باشه. خیلی از سایتها هم بهندرت سراغ این موضوع میرن و لینکهای شکستهشون رو چک نمیکنن.
با استفاده از Site Explorer، میتونی لینکهای شکسته هر سایتی رو ببینی. فقط کافیه دامنه رو وارد کنی و بری سراغ گزارش Broken backlinks.
اینجا یه نمونه از لینکهای شکستهی همون سایتیه که قبلا بررسیش کردم.

اینجا ۳۴۴۲ گروه لینک follow داریم که میتونیم درستشون کنیم.
اگه هیچ مشکل خاص دیگهای تو سایتت پیدا نکردی، این گزارش میتونه یه نقطه شروع خیلی خوب برای بررسی باشه. توی گزارش مشخصه که این سایت، سه تا لینک با اعتبار دامنه بالا (DR بالا) از سایتهای مهم و شناختهشده رو از دست داده.

6.2 بک لینک ها رو بررسی و در صورت نیاز غیر فعال (disavow) کنید
بعد از اینکه لینکهای شکسته رو بررسی کردی، اگه فکر میکنی لینکهای سایتت از نظر کیفیت کلی یه مشکلی دارن، بد نیست یه بررسی بکلینک (Backlink Audit) هم انجام بدی.
بعضی وقتا ممکنه لینکهای غیرطبیعی به سایتت وصل شده باشن که میتونن روی رتبهی سایت تاثیر منفی بذارن. یه سری از لینکهایی که گوگل بهشون میگه «لینک بد»، اینا هستن:
- لینکهایی که پول گرفتن تا منتشر بشن
- لینکهای شبکههای بلاگ خصوصی (PBN)
- دایرکتوریهای بیکیفیت
- کامنتها یا پستهای اسپم تو فرومها
- سایتهایی که هک شدن
اگه حس میکنی یه سری از این لینکها ممکنه به ضرر سایتت تموم بشن، شاید بد نباشه از ابزار Disavow توی Google Search Console استفاده کنی.
فقط یادت باشه موقع استفاده از این ابزار، باید خیلی با دقت و احتیاط عمل کنی.
۷. محتوای سایتتو بررسی کن
اگه سایتت پر از محتوای بیکیفیته و تو یکی از آپدیتهای محتوایی گوگل رتبهات اومده پایین، باید بری سراغ بهبود محتوا. ولی سوال اینجاست: دقیقا چجوری باید محتوای سایتو بهتر کرد؟
اولین قدم اینه که یه بررسی کامل روی محتوای سایت انجام بدی.
اینجا یه نمودار ساده از روندیه که سایت ahrefs برای بررسی محتوا استفاده ازش استفاده میکنه:

چکلیست ارزیابی محتوا (بر اساس پیشنهادات گوگل)
برای اطمینان از کیفیت محتوای تولیدشده، این موارد رو قبل از انتشار بررسی کن.
- آیا محتوا اطلاعات، تحقیق یا تحلیل اورجینال ارائه میده؟
- آیا توضیحاتی که داده شده کامل، جامع و دقیق هستن؟
- آیا تو محتوا نکات جالب یا تحلیلهایی فراتر از چیزای واضح وجود داره؟
- اگه از منابع دیگه استفاده شده، آیا محتوا فقط بازنویسی نبوده و ارزش اضافهای بهشون داده شده؟
- آیا عنوان صفحه خلاصهای توصیفی و کاربردی از محتوا ارائه میده؟
- آیا عنوان از اغراق یا جلب توجه الکی پرهیز کرده؟
- آیا این صفحه ارزش ذخیرهکردن، به اشتراک گذاشتن یا توصیهشدن رو داره؟
- آیا همچین محتوایی میتونه تو یه مجله چاپی یا کتاب استفاده بشه؟
- آیا این محتوا در مقایسه با نتایج مشابه تو گوگل، ارزش بیشتری ارائه میده؟
۸. نتایج جستجوی گوگل (SERP) رو بررسی کن
نتایج جستجوی گوگل همیشه در حال تغییرن. و اینم یکی از عواملیه که میتونه روی رتبهبندی و ترافیک ارگانیک سایتت تاثیر بذاره، اونم بدون اینکه خیلی کنترلی روش داشته باشی.
برای اینکه این موضوعو بهتر بفهمی، یه مثال واقعی رو بررسی میکنم که نشون میده چجوری نیت کاربر تو نتایج جستجو تغییر کرده.
کلمهی “corona” رو تو ابزار Keywords Explorer وارد میکنم و نتایج مربوط به تاریخ ۳۱ مارچ ۲۰۲۰ رو با نتایج قبل از همهگیری، یعنی ۳ ژانویه ۲۰۲۰، مقایسه میکنم.

تو این مثال، میبینیم که تو تاریخای قدیمیتر (سمت چپ)، سایتهایی که دربارهی نوشیدنی Corona بودن تو نتایج بالا دیده میشدن. اما چند ماه بعد، این سایتها جاشونو دادن به صفحاتی که دربارهی کووید-۱۹ بودن یا حتی بخش “Top stories” مربوط به اخبار کرونا رو نشون میدادن.
اگه تاریخ رو بیاریم جلوتر، میبینیم که برند نوشیدنی Corona دوباره برگشته به رتبهی اول. چرا؟ چون نیت جستجو دوباره به حالت قبلیش برگشته.

اگه فکر میکنی تغییر در نیت جستجو (SERP intent shift) ممکنه روی سایتت تاثیر گذاشته باشه، پیشنهاد میکنم از ابزار “SERP overview” توی Keywords Explorer استفاده کنی تا ببینی چطور نتایج جستجو در طول زمان تغییر کرده.
۹. بررسی اقدامات دستی در Google Search Console
اگه سایتت تمام ترافیک ارگانیک جستجو رو از دست داده، باید گزارش “Manual actions” رو توی Google Search Console بررسی کنی.
برای این کار، روی تب سمت چپ کلیک کن:

اگه مشکلی نباشه، توی Google Search Console یه پیغام “No issues detected” به این شکل میبینی:

اگه مشکلی وجود داشته باشه، چیزی شبیه به این رو میبینی.

اگه سایتت اقدام دستی (manual action) دریافت کنه، یعنی یه بازبینیکننده انسانی توی گوگل معتقده که شما به شدت قوانین کیفیت جستجو رو نقض کردی. در این حالت گوگل سایت و صفحات شما رو از فهرست جستجو حذف میکنه.
معمولا دریافت اقدام دستی نادره، ولی غیرممکن هم نیست. برای اینکه همیشه در مسیر درست گوگل بمونی، یادت باشه که دوره آموزش سئو ما رو بگذرونی و اصول جستجوی گوگل رو رعایت کنی.
🔑لیست انواع مختلف اقدامات دستی که ممکنه دریافت کنی:
- سوءاستفاده از سایت با اسپمهای شخص ثالث
- اسپمهای تولید شده توسط کاربر
- میزبان رایگان اسپم
- مشکل در دادههای ساختاریافته
- لینکهای غیرطبیعی به سایت شما
- لینکهای غیرطبیعی از سایت شما
- محتوای ضعیف با ارزش افزوده کم یا هیچ
- پنهانسازی و/یا ریدایرکتهای فریبکارانه
- اسپم خالص
- تصاویر پنهانشده
- متن پنهانشده و/یا پر کردن کلمات کلیدی
- ناسازگاری محتوای AMP
- ریدایرکتهای موبایلی فریبکارانه
- نقض سیاستهای اخبار و Discover
📖 منبع مقاله