کاهش ناگهانی رتبه گوگل؟ (مواردی که باید بررسی کنید)
فکر کن وارد سرچ کنسول می‌شی و با کمال تعجب می‌بینی که رتبه سایتت در گوگل یه‌هو سقوط کرده! انگار که موتور جستجو دیگه سایتت رو نمی‌بینه و کلاً از صفحه نتایج محو شده‌ای! این یکی از بدترین کابوس‌های هر کسیه که در دنیای سئو فعالیت می‌کنه. ولی خب، نباید به این موضوع فقط به چشم یه مشکل نگاه کنی، چون خیلی راحت می‌تونی با شناسایی دلایل اصلی و انجام اصلاحات درست، دوباره به صدر نتایج برگردی.
در این مقاله می‌خواهیم بررسی کنیم چرا رتبه سایتتون ممکنه ناگهان پایین بیاد و چطور می‌تونید به کمک راهکارهای ساده و کاربردی، این افت رو جبران کنید. از الگوریتم‌های گوگل گرفته تا مشکلات فنی و محتوایی، همه رو با هم بررسی می‌کنیم. پس اگه می‌خوای دوباره توی صفحه اول گوگل بدرخشی، این مطلب رو از دست نده!
برای مطالعه بیشتر پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ای که راجب اشتباهات رایج سئو نوشتیم رو بخونید.
🎯 بعد از خوندن این مقاله چی یاد می‌گیری؟
- می‌فهمی چرا رتبه سایتت به طور ناگهانی کاهش پیدا کرده و چه عواملی می‌تونن باعث این افت بشن.
- با به‌روزرسانی‌های الگوریتمی گوگل آشنا می‌شی و می‌دونی چطور باید از تغییرات الگوریتمی جلوگیری کنی.
- یاد می‌گیری چطور مشکلات فنی سایت مثل صفحات ۴۰۴ یا ریدایرکت‌های اشتباه رو شناسایی و رفع کنی.
- با ابزارهایی مثل سرچ کنسول و Ahrefs آشنا می‌شی و یاد می‌گیری چطور ترافیک ارگانیک سایتت رو بررسی کنی.
- می‌فهمی چطور با استراتژی‌های محتوایی و لینک‌سازی اصولی، رتبه سایتت رو بازگردونی.
1. بررسی به‌روزرسانی‌های الگوریتم گوگل
یکی از اولین چیزهایی که باید چک کنی، آپدیت‌های جدید الگوریتم گوگل هست. گوگل هر چند وقت یک‌بار الگوریتم خودش رو تغییر میده تا نتایج جستجو رو بهینه‌تر کنه. بعضی از این آپدیت‌ها جزئی هستن و تأثیر زیادی روی سایت‌ها نمی‌ذارن، اما بعضی از اون‌ها، مثل آپدیت‌های اصلی یا Core Updates، می‌تونن تغییرات بزرگی ایجاد کنن و باعث افت یا حتی رشد ناگهانی رتبه سایت‌ها بشن.
برای اینکه بفهمی سایتت تحت تأثیر یک آپدیت قرار گرفته یا نه، باید تاریخ افت رتبه رو با تاریخ آپدیت‌های گوگل مقایسه کنی. اگر این دو با هم همزمان باشن، احتمال اینکه دلیل افت رتبه همین باشه، خیلی زیاده. معمولاً گوگل تغییرات مهم الگوریتمی خودش رو اعلام نمی‌کنه، اما می‌تونی اخبار سئو رو از سایت‌های معتبر مثل Search Engine Journal و Search Engine Land دنبال کنی. علاوه بر این، انجمن‌های تخصصی مثل WebmasterWorld و Reddit SEO هم جاهای خوبی برای بررسی تجربه بقیه متخصص‌های سئو هستن.
اگر متوجه شدی که یه آپدیت الگوریتم باعث افت رتبه سایتت شده، باید محتوای صفحات سایتت رو بررسی کنی، کیفیتشون رو بالاتر ببری، مشکلات فنی رو برطرف کنی و بهینه‌سازی سایتت رو تقویت کنی. معمولاً گوگل در این تغییرات، بیشتر روی تجربه کاربری و کیفیت محتوا تمرکز می‌کنه، پس بهتره این دو بخش رو بهبود بدی.
2. بررسی ترافیک ارگانیک در Ahrefs’ Site Explorer
وقتی رتبه سایتت افت می‌کنه، باید بفهمی این کاهش روی کل سایت اتفاق افتاده یا فقط روی بعضی از صفحات. اگر کل سایت افت کرده، احتمالاً با یک مشکل بزرگ‌تر مثل جریمه الگوریتمی، تغییرات فنی یا آپدیت الگوریتمی مواجه شدی. اما اگر فقط بعضی از صفحات کاهش ترافیک داشتن، مشکل می‌تونه از افت رتبه همون صفحات باشه.
یکی از بهترین راه‌ها برای بررسی این موضوع، استفاده از ابزار Ahrefs’ Site Explorer هست. این ابزار بهت نشون میده که چه صفحاتی بیشترین افت ترافیک رو داشتن، آیا تعداد بک‌لینک‌های اون صفحات کم شده یا نه، و تغییرات رتبه کلمات کلیدی اون صفحات به چه صورتی بوده. اگر متوجه شدی که بعضی از صفحات افت داشتن، باید بررسی کنی که چه عاملی باعث این افت شده. شاید یه رقیب قوی‌تر از تو ظاهر شده و جایگاه بهتری گرفته، شاید محتوای صفحه‌ای که افت کرده، قدیمی یا ضعیف شده، یا شاید لینک‌هایی که به اون صفحه داده بودی، حذف شدن.
برای رفع این مشکل، می‌تونی محتوای صفحه رو به‌روز کنی و ارزش بیشتری بهش اضافه کنی. همچنین لینک‌سازی داخلی و خارجی رو تقویت کنی، تجربه کاربری رو بهبود بدی تا کاربرها بیشتر روی سایتت بمونن و مشکلات فنی احتمالی مثل کندی سایت، خطاهای سرور یا مشکلات ایندکس رو برطرف کنی.
3. بررسی کلمات کلیدی پربازدید سایت
گاهی اوقات کاهش رتبه سایت فقط به خاطر تغییرات در الگوریتم یا مشکلات فنی نیست، بلکه ممکنه بعضی از کلمات کلیدی که ترافیک زیادی برات میاوردن، افت کرده باشن. مثلاً ممکنه یه کلمه کلیدی که همیشه رتبه ۱ داشتی، حالا به رتبه ۵ یا ۶ سقوط کرده باشه و همین باعث کاهش کلی ترافیک سایت بشه.
برای اینکه بفهمی چه کلماتی افت کردن، می‌تونی از Google Search Console یا Ahrefs استفاده کنی. این ابزارها بهت نشون میدن که کدوم کلمات کلیدی کاهش کلیک داشتن، آیا ایمپرشن اون کلمات تغییر کرده یا نه و رتبه صفحات سایتت روی اون کلمات کلیدی کاهش پیدا کرده یا ثابت مونده.
اگر متوجه شدی که یه سری کلمات کلیدی افت کردن، حالا باید بررسی کنی که چرا این اتفاق افتاده. معمولاً دلایل رایج افت رتبه کلمات کلیدی شامل افزایش رقابت، کاهش کیفیت محتوا، تغییرات در هدف جستجو یا مشکلات فنی و تجربه کاربری هستن. اگر سایت‌های دیگه روی اون کلمات قوی‌تر کار کردن، ممکنه جای تو رو توی نتایج بگیرن. همچنین اگه محتوای صفحه به‌روز نشه یا اطلاعاتش دیگه مفید نباشه، گوگل ممکنه به صفحات دیگه اولویت بده.
برای برطرف کردن این مشکل، می‌تونی محتوای صفحات رو بهینه‌تر و کاربردی‌تر کنی، لینک‌سازی داخلی و خارجی برای اون صفحات انجام بدی، از فرمت‌های جدیدتر مثل ویدیو و اینفوگرافیک استفاده کنی و تجربه کاربری و سرعت سایت رو بهبود بدی. اگر این اقدامات رو انجام بدی، احتمال اینکه رتبه سایتت برگرده، خیلی بیشتر میشه و می‌تونی دوباره ترافیک از دست رفته رو به دست بیاری.
اگه می‌خوای کلمات کلیدی پربازدید رو پیدا کنی، مقاله‌ای ما راجب روش های تحقیق کلمه کلیدی رو حتما بخون.
4. بررسی تغییرات فنی اخیر در سایت
گاهی اوقات کاهش رتبه سایت هیچ ربطی به الگوریتم‌های گوگل یا رقبا نداره و مشکل از خود سایت پیش میاد. تغییرات فنی می‌تونن تأثیر زیادی روی سئو داشته باشن، حتی اگه کوچک به نظر برسن. شاید اخیراً تغییری در تنظیمات سرور، ساختار URLها، لینک‌های داخلی یا فایل‌های مهم سایت انجام دادی که باعث کاهش رتبه شده. برای حل این مشکل، باید چند مورد فنی مهم رو بررسی کنی تا ببینی آیا چیزی باعث شده گوگل نتونه سایتت رو درست ایندکس کنه یا کاربران تجربه خوبی نداشته باشن.
4.1 صفحات 4XX
صفحاتی که ارورهای 4XX دارن، مثل 404 (صفحه پیدا نشد) یا 410 (صفحه حذف شده)، می‌تونن باعث افت رتبه سایت بشن، مخصوصاً اگه اون صفحات قبلاً ترافیک خوبی داشتن و بک‌لینک‌های ارزشمندی بهشون داده شده بود. اگر کاربران یا خزنده‌های گوگل وارد این صفحات بشن و ارور دریافت کنن، ممکنه این سیگنال به گوگل ارسال بشه که سایت دچار مشکل شده.
برای بررسی این صفحات، می‌تونی از ابزار Google Search Console استفاده کنی. در قسمت Coverage، گوگل لیست صفحاتی که دچار ارور 4XX شدن رو نشون میده. اگر متوجه شدی که صفحات مهمی دچار این مشکل شدن، باید تصمیم بگیری که اون‌ها رو بازیابی کنی یا ریدایرکت 301 به صفحات مرتبط ایجاد کنی.
4.2 تگ‌های Canonical
تگ Canonical یکی از فاکتورهای مهم در سئو هست که به گوگل می‌گه کدوم نسخه از یک صفحه، نسخه اصلی و قابل ایندکس شدن هست. اگه اشتباهی توی این تگ وجود داشته باشه، ممکنه گوگل به‌جای نمایش صفحه‌ای که می‌خوای، یه صفحه دیگه رو در نتایج نشون بده یا حتی اون صفحه رو از ایندکس خارج کنه.
برای بررسی تگ‌های Canonical، باید کد HTML صفحات سایتت رو چک کنی و ببینی که آیا این تگ درست تنظیم شده یا نه. ابزارهایی مثل Screaming Frog SEO Spider می‌تونن بهت کمک کنن تا مشکلات Canonical رو در کل سایت پیدا کنی. اگر به‌اشتباه تگ Canonical روی یک صفحه حذف شده یا به صفحه اشتباهی اشاره می‌کنه، باید اصلاحش کنی تا گوگل دقیقاً همون صفحه‌ای که مدنظرت هست رو در نتایج نمایش بده.
4.3 ریدایرکت‌ها
ریدایرکت‌های اشتباه می‌تونن تأثیر بدی روی سئو بذارن. مثلاً اگه یه صفحه مهم رو به‌جای ریدایرکت 301 (ریدایرکت دائمی)، با ریدایرکت 302 (موقتی) تغییر مسیر بدی، ممکنه ارزش سئویی اون صفحه حفظ نشه و رتبه‌ش افت کنه. همچنین اگه ریدایرکت‌های زنجیره‌ای (چندین ریدایرکت پشت سر هم) یا حلقه‌های ریدایرکت (ریدایرکتی که به خودش برمی‌گرده) داشته باشی، گوگل ممکنه نتونه اون صفحات رو درست ایندکس کنه.
برای بررسی ریدایرکت‌ها، می‌تونی از ابزار Ahrefs’ Site Audit یا Screaming Frog استفاده کنی تا ببینی کدوم صفحات سایت دچار مشکل ریدایرکت شدن. اگر صفحه‌ای که قبلاً ترافیک بالایی داشت، به‌اشتباه ریدایرکت شده یا به صفحه غیرمرتبطی منتقل شده، باید این مشکل رو برطرف کنی.
4.4 فایل Robots.txt
فایل robots.txt یکی از مهم‌ترین فایل‌های سایت هست که مشخص می‌کنه گوگل به کدوم صفحات اجازه ایندکس کردن بده و کدوم صفحات رو نادیده بگیره. گاهی اوقات تغییرات ناخواسته توی این فایل باعث میشه صفحات مهم سایت از ایندکس خارج بشن و در نتیجه، رتبه سایت افت کنه.
برای بررسی این فایل، باید وارد Google Search Console بشی و از قسمت Robots.txt Tester استفاده کنی. ببین آیا دستوری مثل Disallow: / برای صفحات مهم سایت وجود داره یا نه. اگه اشتباهی توی این فایل وجود داشته باشه، باید سریع اصلاحش کنی تا گوگل بتونه صفحات مهم سایتت رو دوباره ایندکس کنه.
4.5 بررسی سرعت سایت و تأثیر آن بر رتبه‌بندی
سرعت سایت یکی از فاکتورهای مهم در رتبه‌بندی گوگل هست. اگر سایتت کند شده باشه، کاربران تجربه بدی خواهند داشت و احتمال داره نرخ پرش (Bounce Rate) افزایش پیدا کنه. وقتی گوگل متوجه بشه که کاربران زیادی بعد از ورود به سایت سریع خارج می‌شن، ممکنه رتبه سایتت رو کاهش بده.
برای بررسی سرعت سایت، می‌تونی از ابزار Google PageSpeed Insights استفاده کنی. این ابزار بهت نشون میده که صفحات سایتت چه امتیازی دارن و چه مشکلاتی باعث کند شدنشون شده. معمولاً عواملی مثل حجم بالای تصاویر، کدهای غیرضروری CSS و JavaScript، هاست ضعیف یا فعال نبودن قابلیت کش مرورگر باعث کند شدن سایت می‌شن.
اگه متوجه شدی که سرعت سایت پایینه، می‌تونی با کاهش حجم تصاویر، بهینه‌سازی کدهای CSS و JavaScript، استفاده از CDN و ارتقای سرور، سرعت سایت رو افزایش بدی. این کار باعث میشه که هم تجربه کاربری بهتر بشه و هم رتبه سایت در نتایج جستجو بهبود پیدا کنه.
4.6 بررسی مشکلات ایندکس شدن صفحات
گاهی اوقات افت رتبه سایت به این دلیل اتفاق می‌افته که بعضی از صفحات مهم سایت دیگه توی نتایج گوگل نمایش داده نمی‌شن. این مشکل معمولاً به خاطر تغییرات ناخواسته در تنظیمات سایت، مشکلات فنی یا خطاهای خزنده‌های گوگل پیش میاد.
برای بررسی این موضوع، باید وارد Google Search Console بشی و قسمت Indexing > Pages رو چک کنی. اینجا گوگل بهت نشون میده که چه صفحاتی ایندکس شدن و کدوم صفحات به دلایل مختلف مثل خطای “Discovered – currently not indexed” یا “Crawled – currently not indexed” هنوز در نتایج نمایش داده نمی‌شن.
اگر صفحاتی که قبلاً در نتایج بودن، حالا ایندکس نمی‌شن، باید دلایلش رو بررسی کنی. ممکنه فایل robots.txt دسترسی رو مسدود کرده باشه، تگ noindex به‌اشتباه روی صفحه قرار گرفته باشه، یا مشکل Canonical باعث شده گوگل صفحه‌ای دیگه رو به‌جای این صفحه نمایش بده. اگه این مشکلات رو برطرف کنی، احتمال زیادی هست که صفحات دوباره توی نتایج گوگل ظاهر بشن.
4.7 بررسی تأثیر جاوا اسکریپت بر ایندکس شدن صفحات
جاوا اسکریپت نقش مهمی توی طراحی سایت‌های مدرن داره، اما اگه درست پیاده‌سازی نشه، ممکنه باعث بشه گوگل نتونه بعضی از بخش‌های سایت رو بخونه و ایندکس کنه. به‌خصوص وقتی که محتوای اصلی سایت از طریق جاوا اسکریپت بارگذاری میشه، ممکنه گوگل نتونه اون محتوا رو ببینه و در نتیجه صفحه رو به‌درستی ایندکس نکنه.
برای بررسی این مشکل، می‌تونی از ابزار Google Search Console > URL Inspection استفاده کنی. وقتی آدرس صفحه رو وارد کنی، گوگل بهت نشون میده که اون صفحه چجوری رندر شده و آیا محتوای جاوا اسکریپتی قابل مشاهده هست یا نه. همچنین می‌تونی با ابزار Google Mobile-Friendly Test بررسی کنی که جاوا اسکریپت چقدر روی لود شدن سایت تأثیر داره.
اگه متوجه شدی که جاوا اسکریپت داره روی ایندکس شدن صفحات تأثیر منفی می‌ذاره، می‌تونی از تکنیک‌های Server-Side Rendering (SSR) یا Dynamic Rendering استفاده کنی تا گوگل بتونه محتوای صفحات رو بدون مشکل بخونه و ایندکس کنه.
4.8 تست نمایش موبایلی و ریسپانسیو بودن سایت
با توجه به اینکه بیشتر کاربران اینترنت از گوشی موبایل برای جستجو استفاده می‌کنن، گوگل هم Mobile-First Indexing رو در اولویت قرار داده. یعنی اگر سایتت روی موبایل درست نمایش داده نشه یا کاربرها تجربه بدی داشته باشن، ممکنه رتبه سایتت افت کنه.
برای بررسی این موضوع، می‌تونی از ابزار Google Mobile-Friendly Test استفاده کنی. این ابزار بهت نشون میده که آیا سایتت روی موبایل به‌درستی نمایش داده میشه یا نه. همچنین توی Google Search Console > Mobile Usability می‌تونی مشکلاتی مثل دکمه‌های بیش‌ازحد کوچک، متن‌هایی که روی هم افتادن یا عناصر کلیکی که به‌هم چسبیدن رو ببینی و اصلاح کنی.
اگه سایتت روی موبایل مشکل داره، بهتره طراحی ریسپانسیو رو بهینه‌تر کنی، از فریمورک‌هایی مثل Bootstrap استفاده کنی و تجربه کاربری روی گوشی رو بهبود بدی.
ما قبلا در مقاله‌ای راجب اهمیت طراحی سایت ریسپانسیو در سئو صحبت کردیم که پیشنهاد می‌کنم، حتما بخونید.
4.9 بررسی کدهای اسکیما (Schema Markup) و تأثیر آن‌ها بر سئو
کدهای Schema Markup به گوگل کمک می‌کنن که اطلاعات سایتت رو بهتر درک کنه و نمایش غنی‌تری از محتوای صفحاتت توی نتایج جستجو ارائه بده. مثلاً اگه توی سایتت مقاله، محصول، یا نقد و بررسی داری، می‌تونی از اسکیما استفاده کنی تا این اطلاعات به شکل Rich Snippet توی نتایج نمایش داده بشن.
برای بررسی اینکه آیا اسکیماهای سایتت درست کار می‌کنن یا نه، می‌تونی از ابزار Google Rich Results Test یا Schema Markup Validator استفاده کنی. این ابزارها بهت نشون میدن که آیا اسکیماهای صفحه به‌درستی پیاده‌سازی شدن یا خطایی دارن.
اگه سایتت از اسکیما استفاده نمی‌کنه، پیشنهاد میشه که از مارک‌آپ‌هایی مثل Article، Product، FAQ، Breadcrumb و Review استفاده کنی تا اطلاعات صفحاتت بهتر در نتایج نمایش داده بشن و نرخ کلیک (CTR) بالاتر بره.
4.10 تأثیر HTTPS و مشکلات امنیتی بر رتبه‌بندی
داشتن گواهی SSL و استفاده از پروتکل HTTPS یکی از عوامل مهم رتبه‌بندی گوگل هست. اگه سایتت هنوز روی HTTP باشه یا مشکلات امنیتی داشته باشه، نه‌تنها گوگل بهت امتیاز منفی میده، بلکه کاربران هم با پیام‌های هشدار امنیتی مواجه می‌شن و احتمال خروجشون از سایت بیشتر میشه.
برای بررسی این موضوع، می‌تونی وارد Google Search Console > Security Issues بشی و ببینی که آیا گوگل مشکل امنیتی در سایتت شناسایی کرده یا نه. همچنین توی مرورگر کروم، اگر سایتت امن نباشه، کنار نوار آدرس علامت “Not Secure” نمایش داده میشه.
اگه سایتت هنوز روی HTTP هست، باید سریع‌تر یه گواهی SSL معتبر نصب کنی و همه لینک‌های داخلی و خارجی رو به نسخه HTTPS تغییر بدی. همچنین ریدایرکت 301 از HTTP به HTTPS رو تنظیم کنی تا مطمئن بشی همه ترافیک سایت روی نسخه امن اجرا میشه.
مشکلات امنیتی هم می‌تونن روی رتبه سایت تأثیر منفی بذارن. اگه سایتت هک شده باشه، بدافزار داشته باشه یا مورد حملات فیشینگ قرار بگیره، گوگل ممکنه اون رو از نتایج حذف کنه یا یه هشدار قرمز به کاربران نمایش بده. برای جلوگیری از این مشکلات، حتماً سایتت رو از نظر امنیتی تقویت کن، از فایروال و ابزارهای امنیتی مثل Sucuri یا Cloudflare استفاده کن و همیشه از اطلاعات سایت بکاپ بگیر.
🚨 اشتباهات رایج که باعث افت رتبه گوگل می‌شن
در این بخش، به برخی از اشتباهات رایج که می‌تونن باعث کاهش رتبه سایت شما در نتایج جستجو بشن، اشاره کردیم.نادیده گرفتن به‌روزرسانی‌های الگوریتم گوگل
یکی از اشتباهات رایج اینه که به‌روزرسانی‌های الگوریتمی گوگل رو نادیده بگیرید. این تغییرات می‌تونن تأثیر زیادی روی رتبه سایت شما بذارند، پس همیشه باید از تغییرات الگوریتمی آگاه باشید و سایتتون رو طبق اون‌ها بهینه کنید.
مشکلات فنی سایت رو نادیده گرفتن
مشکلات فنی مثل صفحات ۴۰۴ یا سرعت پایین بارگذاری سایت می‌تونن رتبه سایت شما رو تحت تأثیر قرار بدن. این مشکلات رو باید جدی بگیرید و سریعاً رفع کنید.
استفاده از محتوای کپی یا تکراری
اگر محتوای سایت شما تکراری باشه، گوگل اون رو به عنوان محتوای بی‌ارزش در نظر می‌گیره و ممکنه به افت رتبه منجر بشه. همیشه سعی کنید محتوای اصیل و منحصر به فرد تولید کنید.
غفلت از تجربه کاربری (UX)
تجربه کاربری بد می‌تونه باعث ترک سایت شما توسط کاربران بشه. این کار باعث ارسال سیگنال منفی به گوگل میشه و باعث کاهش رتبه میشه. طراحی سایت شما باید کاربرپسند باشه و همه‌چیز باید راحت و سریع قابل دسترسی باشه.
عدم استفاده از استراتژی مناسب لینک‌سازی
لینک‌سازی نادرست یا استفاده از بک‌لینک‌های اسپم می‌تونه سایت شما رو جریمه کنه. لینک‌های با کیفیت و مرتبط رو استفاده کنید تا رتبه سایت شما در نتایج جستجو بهبود پیدا کنه.
5. بررسی رتبه‌بندی رقبا
گاهی اوقات افت رتبه سایت نه به خاطر مشکلات داخلی، بلکه به خاطر عملکرد بهتر رقبا اتفاق می‌افته. ممکنه گوگل الگوریتم‌های خودش رو تغییر داده باشه و حالا ارزش بیشتری به سایت‌های رقیب بده، یا شاید رقبا روی استراتژی‌های جدیدی مثل لینک‌سازی قوی‌تر، بهینه‌سازی محتوا، یا بهبود تجربه کاربری تمرکز کردن.
برای اینکه ببینی آیا افت رتبه‌ات به خاطر قدرت گرفتن رقباست یا نه، باید بررسی کنی که اون‌ها چجوری عمل کردن، روی چه کلمات کلیدی‌ای کار کردن، و چه تکنیک‌هایی رو به کار گرفتن که باعث رشدشون شده. این بررسی کمک می‌کنه نقاط ضعف خودت رو پیدا کنی و استراتژی‌های بهتری برای رقابت داشته باشی.
5.1 مقایسه رتبه کلمات کلیدی شما با رقبا
یکی از اولین چیزهایی که باید بررسی کنی، اینه که ببینی کدوم کلمات کلیدی‌ای که قبلاً رتبه خوبی داشتن، حالا به رقبا واگذار شدن. برای این کار می‌تونی از ابزارهایی مثل Ahrefs، SEMrush یا Ubersuggest استفاده کنی تا رتبه سایتت رو روی کلمات کلیدی اصلی بررسی کنی و ببینی آیا رقبایی هستن که جایگاهت رو گرفتن یا نه.
اگه متوجه شدی که رقبا برای کلمات کلیدی‌ای که قبلاً متعلق به تو بودن رتبه گرفتن، باید بررسی کنی که چجوری این کار رو کردن. آیا محتواشون بهتر از محتوای توئه؟ آیا لینک‌های بیشتری گرفتن؟ آیا سرعت سایتشون بهتر شده؟ با تحلیل این موارد، می‌تونی تصمیم بگیری که برای پس گرفتن جایگاهت چه تغییراتی باید ایجاد کنی.
5.2 بررسی استراتژی محتوایی رقبا
یکی از دلایلی که ممکنه رقبا رتبه بهتری از تو بگیرن، اینه که استراتژی محتوای قوی‌تری دارن. یعنی محتوای عمیق‌تر، جامع‌تر، به‌روزتر و جذاب‌تری تولید می‌کنن که باعث شده هم کاربران و هم گوگل بیشتر به اون‌ها توجه کنن.
برای بررسی استراتژی محتوایی رقبا، باید ببینی:
- چه نوع محتوایی منتشر می‌کنن؟ (مقاله‌های طولانی، ویدیو، اینفوگرافیک، مطالعات موردی و…)
- چقدر بهروزرسانی انجام میدن؟ (آیا محتوای قدیمی رو اصلاح می‌کنن یا فقط محتوای جدید می‌ذارن؟)
- لحن نوشتارشون چجوریه؟ (رسمی، دوستانه، تخصصی یا ترکیبی؟)
- آیا از تجربه کاربران و داده‌های واقعی استفاده می‌کنن؟ (نقل‌قول از کارشناسان، نظرات مشتریان، داده‌های تحقیقاتی و…)
با تحلیل این موارد، می‌تونی متوجه بشی که آیا باید کیفیت محتوای سایتت رو ارتقا بدی یا ساختار و لحن نگارشت رو تغییر بدی تا بتونی بهتر با رقبا رقابت کنی.
5.3 تحلیل محتوای پربازدید رقبا و مقایسه با محتوای سایت خود
گاهی وقتا بعضی از مقالات رقبا توی نتایج جستجو خیلی بهتر از مقاله‌های تو عمل می‌کنن و ترافیک ارگانیک بیشتری می‌گیرن. برای اینکه بفهمی چرا این اتفاق افتاده، باید محتوای اون‌ها رو با محتوای خودت مقایسه کنی و ببینی که چه تفاوت‌هایی وجود داره.
چند نکته که می‌تونی بررسی کنی:
- آیا مقاله‌های رقبا طولانی‌تر و جامع‌تر هستن؟
- آیا محتوای اون‌ها جدیدتره و اطلاعاتشون آپدیت شده؟
- آیا از تصاویر، ویدیوها و اینفوگرافیک‌های جذاب استفاده کردن؟
- آیا به سؤالات کاربران به‌درستی پاسخ دادن؟
- آیا از تکنیک‌هایی مثل FAQ Schema یا Structured Data برای بهبود نمایش در گوگل استفاده کردن؟
برای بررسی دقیق‌تر، می‌تونی از ابزار Ahrefs یا BuzzSumo استفاده کنی تا ببینی کدوم مقالات رقبا بیشترین بازدید و اشتراک‌گذاری رو داشتن. بعد از اینکه این اطلاعات رو به دست آوردی، سعی کن محتوای خودت رو تقویت کنی و نسخه‌ای بهتر و کامل‌تر از اون‌ها تولید کنی.
5.4 بررسی استراتژی لینک‌سازی رقبا
یکی از فاکتورهای مهم در سئو، لینک‌سازی خارجی (Backlinking) هست. اگه رقبا تونستن لینک‌های قوی‌تری از سایت‌های معتبر بگیرن، ممکنه گوگل ارزش بیشتری به صفحات اون‌ها بده و در نتیجه رتبه‌شون بهتر بشه.
برای اینکه ببینی رقبا چجوری لینک‌سازی کردن، می‌تونی از ابزارهایی مثل Ahrefs، Moz یا SEMrush استفاده کنی و بررسی کنی:
- از چه سایت‌هایی بک‌لینک گرفتن؟
- چه نوع لینک‌هایی بیشتر دارن؟ (لینک‌های محتوایی، ریپورتاژ، لینک‌های پروفایلی و…)
- آیا لینک‌هاشون از سایت‌های معتبر و مرتبط هست یا از سایت‌های ضعیف؟
- آیا استراتژی خاصی برای گرفتن لینک‌های بیشتر دارن؟ (مثلاً انتشار مقالات مهمان، انجام مصاحبه‌های تخصصی، یا ایجاد محتوای ویروسی)
اگه متوجه شدی که رقبا لینک‌های قوی‌تری گرفتن، می‌تونی با بررسی استراتژی‌های اون‌ها، یه برنامه برای بهبود لینک‌سازی سایتت بچینی. مثلاً اگه رقبا از ریپورتاژ آگهی در سایت‌های معتبر استفاده کردن، تو هم می‌تونی این روش رو امتحان کنی، یا اگه از طریق لینک‌سازی طبیعی و محتوای ویروسی رشد کردن، سعی کنی محتوایی تولید کنی که به‌صورت طبیعی لینک بگیره.
6. بررسی لینک‌ها
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای سئو که می‌تونه تأثیر زیادی روی رتبه سایت داشته باشه، لینک‌ها هستن. لینک‌های داخلی، لینک‌های خارجی و بک‌لینک‌هایی که از سایت‌های دیگه دریافت می‌کنی، همگی می‌تونن روی وضعیت سئو و جایگاه سایتت در گوگل اثر بذارن. حالا اگه مشکل لینک‌های شکسته، لینک‌های اسپم یا انکرتکست‌های نامناسب داشته باشی، ممکنه همین موضوع باعث افت ناگهانی رتبه بشه. توی این بخش بررسی می‌کنیم که چطور می‌تونی لینک‌های سایتت رو ارزیابی کنی و مشکلات احتمالی رو برطرف کنی.
6.1 بررسی لینک‌های شکسته
لینک‌های شکسته (Broken Links) اون لینک‌هایی هستن که وقتی روشون کلیک می‌کنی، به یه صفحه 404 یا صفحه‌ای که دیگه وجود نداره، هدایت می‌شی. این نوع لینک‌ها نه‌تنها برای تجربه کاربری بده، بلکه گوگل هم ممکنه به خاطرش امتیاز منفی به سایت بده.
برای بررسی لینک‌های شکسته، می‌تونی از ابزارهایی مثل Google Search Console، Screaming Frog، Ahrefs یا Broken Link Checker استفاده کنی. بعد از پیدا کردن لینک‌های شکسته، چند راه برای حل مشکل داری:
- اگه لینک شکسته به صفحه‌ای از سایت خودت اشاره داره، یا اون صفحه رو بازیابی کن یا لینک رو به صفحه مرتبط‌تری ریدایرکت کن.
- اگه لینک شکسته به یه سایت دیگه اشاره داره، می‌تونی لینک رو حذف کنی یا یه لینک جایگزین معتبر پیدا کنی.
6.2 انجام ممیزی بک‌لینک (و در صورت نیاز، استفاده از ابزار Disavow)
بک‌لینک‌ها یکی از فاکتورهای اصلی سئو هستن، اما اگه بک‌لینک‌های بی‌کیفیت و اسپم داشته باشی، می‌تونن بیشتر از اینکه کمکت کنن، به رتبه سایتت آسیب بزنن. ممیزی بک‌لینک یعنی بررسی کنی که چه سایت‌هایی بهت لینک دادن و آیا این لینک‌ها از سایت‌های معتبر و مرتبط هستن یا نه.
برای این کار می‌تونی از ابزارهایی مثل Google Search Console، Ahrefs، Moz یا SEMrush استفاده کنی. اگه دیدی لینک‌هایی از سایت‌های بی‌کیفیت، نامرتبط یا اسپم داری، باید اون‌ها رو حذف کنی. دو راه برای این کار وجود داره:
- اگه امکانش هست، از مدیر اون سایت درخواست کنی که لینک رو حذف کنه.
- اگه تعداد لینک‌های اسپم زیاده و کنترلی روشون نداری، می‌تونی از ابزار Google Disavow استفاده کنی تا به گوگل بگی این لینک‌ها رو نادیده بگیره و روی رتبه سایتت تأثیر نذاره.
6.3 بررسی لینک‌های اسپم و حذف آن‌ها
لینک‌های اسپم معمولاً از سایت‌هایی با کیفیت پایین، شبکه‌های لینک‌سازی غیرمجاز یا دایرکتوری‌های بی‌ارزش میان. اگه تعداد این لینک‌ها زیاد بشه، گوگل ممکنه سایتت رو جریمه کنه و باعث افت رتبه بشه.
برای شناسایی لینک‌های اسپم، باید ببینی که آیا سایت‌های ناشناخته و غیرمرتبط دارن بهت لینک میدن؟ اگه این سایت‌ها شامل موارد زیر بودن، احتمال اسپم بودنشون بالاست:
- سایت‌های با محتوای خودکار و بی‌کیفیت
- دایرکتوری‌های بی‌اعتبار که لینک‌های زیادی بدون نظارت منتشر می‌کنن
- سایت‌هایی که محتوای نامناسب یا هک‌شده دارن
در چنین شرایطی، بهترین کار اینه که از ابزار Google Disavow استفاده کنی و لیستی از لینک‌های مشکوک رو به گوگل بدی تا اون‌ها رو در رتبه‌بندی سایتت لحاظ نکنه. البته نباید هر لینکی رو Disavow کنی، چون اگه اشتباه بکنی، ممکنه لینک‌های خوب رو هم از دست بدی!
6.4 تأثیر انکرتکست‌های نامناسب بر رتبه‌بندی
انکرتکست (Anchor Text) همون کلماتی هست که توی یه لینک استفاده می‌شن. مثلاً وقتی توی یه مقاله‌ای عبارت “بهترین روش‌های سئو” رو لینک می‌کنی، همون متن لینک‌شده انکرتکست محسوب میشه.
گوگل از انکرتکست‌ها برای فهمیدن موضوع لینک استفاده می‌کنه. اما اگه انکرتکست‌های غیرطبیعی یا بیش از حد بهینه‌شده داشته باشی، ممکنه گوگل تصور کنه که داری به‌صورت غیرطبیعی لینک‌سازی می‌کنی و رتبه سایتت رو پایین بیاره. چند نکته مهم در مورد انکرتکست:
- اگه همه لینک‌هات با یه انکرتکست مشخص و دقیقاً همون کلمه کلیدی باشه، گوگل ممکنه فکر کنه داری اسپم می‌کنی. مثلاً اگه همه لینک‌هایی که به سایتت داده شده، روی عبارت “بهترین خدمات سئو” باشه، این یه سیگنال غیرطبیعی محسوب میشه.
- انکرتکست‌های متنوع مثل لینک‌های طبیعی، لینک‌های طولانی‌تر و حتی لینک‌های عمومی (مثلاً “اینجا کلیک کنید”) می‌تونن طبیعی‌تر به نظر برسن.
برای بررسی انکرتکست‌ها، می‌تونی از ابزار Ahrefs یا SEMrush استفاده کنی و ببینی که چه انکرتکست‌هایی برای بک‌لینک‌های سایتت استفاده شدن. اگه دیدی بیشتر لینک‌ها با یه کلمه کلیدی خاص هستن، بهتره روی لینک‌سازی طبیعی و متنوع‌سازی انکرتکست‌ها کار کنی تا مشکلی برای سئوی سایتت پیش نیاد.
6.5 بررسی لینک‌های داخلی و تأثیر آن‌ها بر سئو
لینک‌های داخلی اون لینک‌هایی هستن که از یک صفحه به صفحه دیگه در همون سایت اشاره دارن. این لینک‌ها نه تنها برای هدایت کاربران به محتوای مفیدتر مهم هستن، بلکه برای سئو داخلی سایت هم حیاتی‌اند. اگه لینک‌های داخلی به درستی طراحی بشن، می‌تونن به گوگل کمک کنن که محتوای سایت رو بهتر درک کنه و رتبه‌بندی صفحات رو بهبود ببخشه.
نکاتی که باید در بررسی لینک‌های داخلی رعایت کنی:
- ساختار منطقی و سلسله‌مراتبی ایجاد کن: لینک‌ها باید به‌گونه‌ای قرار بگیرن که ساختار سایت واضح باشه. مثلاً، صفحه اصلی باید لینک‌هایی به صفحات دسته‌بندی اصلی داشته باشه و از اون صفحات، لینک به صفحات جزئی‌تر.
- لینک‌های داخلی با محتوای مرتبط قرار بده: وقتی یه لینک داخلی می‌ذاری، باید از کلمات کلیدی مرتبط به اون صفحه استفاده کنی. این کار هم به کاربران و هم به گوگل کمک می‌کنه تا ارتباط محتوای صفحات رو درک کنن.
- استفاده از Anchor Text مناسب: برای لینک‌های داخلی باید از انکرتکست‌های مناسب استفاده کنی تا گوگل بتونه بهتر بفهمه که صفحه مقصد در مورد چه موضوعیه.
- بهروزرسانی لینک‌ها: اگر صفحات جدید به سایتت اضافه می‌کنی یا صفحات قدیمی تغییر می‌کنن، لینک‌های داخلی رو هم به‌روز کن تا محتوای سایت همیشه به‌صورت درست و مرتبط به هم متصل باشه.
6.6 جلوگیری از ایجاد لینک‌های یتیم (Orphan Pages)
صفحات یتیم به صفحاتی گفته میشه که هیچ لینک داخلی به اون‌ها اشاره نمی‌کنه. این صفحات در حقیقت از نظر گوگل پنهان هستن و نمی‌تونن در رتبه‌بندی‌ها تأثیر زیادی بذارند. دلیلش اینه که گوگل به لینک‌های داخلی توجه می‌کنه تا بتونه ارتباط بین صفحات رو شناسایی کنه.
برای جلوگیری از ایجاد صفحات یتیم:
- بررسی دوره‌ای صفحات سایت: با استفاده از ابزارهایی مثل Screaming Frog یا Ahrefs می‌تونی صفحات یتیم رو شناسایی کنی.
- لینک‌دهی به صفحات جدید: هر وقت صفحه جدیدی ایجاد می‌کنی، حتماً از صفحات مرتبط به اون لینک بده تا گوگل بتونه اون صفحه رو ایندکس کنه و محتوای اون رو شناسایی کنه.
- استفاده از نقشه سایت (XML Sitemap): نقشه سایت کمک می‌کنه که گوگل به همه صفحات دسترسی پیدا کنه، حتی اگه لینک‌های داخلی به اون صفحات نباشه.
6.7 بهینه‌سازی پروفایل لینک‌ها برای جلوگیری از پنالتی شدن
پروفایل لینک به مجموع لینک‌هایی گفته میشه که به سایت شما ارجاع میدن. اگه سایت شما لینک‌های اسپم یا بی‌کیفیت زیادی داشته باشه، ممکنه گوگل شما رو جریمه کنه و باعث افت رتبه بشه. به همین دلیل باید پروفایل لینک‌ها رو بهینه کنی تا از پنالتی شدن جلوگیری بشه.
چند روش برای بهینه‌سازی پروفایل لینک‌ها:
- لینک‌های طبیعی و متنوع بساز: باید تلاش کنی که لینک‌های طبیعی از سایت‌های معتبر دریافت کنی. استفاده از تکنیک‌هایی مثل انتشار محتواهای مهمان، شرکت در مصاحبه‌های تخصصی یا ایجاد محتوای ویروسی می‌تونه لینک‌های طبیعی و متنوعی برای سایتت جذب کنه.
- حذف یا دیساوو لینک‌های مضر: اگر لینک‌های اسپم یا کم‌ارزش به سایتت ارجاع میدن، حتماً باید اون‌ها رو از پروفایل لینک‌هات حذف کنی یا از ابزار Google Disavow برای نادیده گرفتن اون‌ها استفاده کنی.
- نظارت مداوم روی پروفایل لینک: همیشه باید پروفایل لینک‌های سایتت رو نظارت کنی. ابزارهایی مثل Ahrefs و Majestic می‌تونن بهت کمک کنن تا لینک‌هایی که به سایتت می‌رسن رو بررسی کنی و مطمئن بشی که هیچ لینک مضر یا اسپمی در پروفایل لینک‌هات وجود نداشته باشه.
- ایجاد تعادل بین لینک‌های Follow و Nofollow: استفاده از لینک‌های Nofollow (لینک‌هایی که به گوگل نمی‌گن ازشون استفاده کنه برای رتبه‌بندی) در کنار لینک‌های Follow می‌تونه به پروفایل لینک طبیعی‌تری کمک کنه.
📉 کوتاه‌ترین راه برای تشخیص افت رتبه
یه دفعه ترافیک سایت شما کم شده و نمی‌دونید چرا! به راحتی می‌تونید از ابزارهای گوگل برای تشخیص افت رتبه استفاده کنید و سریع متوجه بشید کجا مشکل دارید.
اگه دقیقاً بررسی کنید که کدوم بخش از سایت باعث افت رتبه شده، می‌تونید سریع‌تر مشکلات رو برطرف کنید و دوباره رتبه‌تون رو بهبود بدید!
7. بررسی محتوا
خب، الان می‌خواهیم یه نگاهی به محتوا بندازیم. این یکی از مهم‌ترین عوامل سئو به حساب میاد. اگه در گوگل افت رتبه داشتید، یکی از اولین کارهایی که باید انجام بدید، بررسی محتواست. چون گوگل به شدت روی کیفیت محتوا حساسه و اگر محتوای شما ضعیف یا بی‌کیفیت باشه، قطعا رتبه سایتتون پایین میاد. تو این بخش می‌خواهیم بررسی کنیم که چطور ممکنه محتوای شما باعث افت رتبه بشه و چطور با بهینه‌سازی محتوای سایتتون، دوباره رتبه‌تون رو برگردونید.
7.1 بهینه‌سازی محتوا بر اساس جستجوی کاربران (Search Intent)
اولین دلیل افت رتبه سایت‌ها، اینه که محتوای سایت با نیات جستجوی کاربران همخوانی نداره. یعنی وقتی کاربر یه عبارت رو سرچ می‌کنه، دقیقا به دنبال چی می‌گرده؟ اگر شما نتونید جواب درست رو بدید، گوگل سایتتون رو پایین میاره. برای همین باید محتوای سایت رو طوری بنویسید که دقیقا با نیاز جستجوی کاربر تطابق داشته باشه.
مثلاً یه کاربر ممکنه دنبال راهنمای خرید محصول باشه، ولی شما فقط ویژگی‌های محصول رو توضیح دادید. این یعنی محتوا با نیت جستجو هماهنگ نیست. چطور درستش کنیم؟
- هدف کاربر رو بشناسید. آیا دنبال خریدن چیزی هست؟ دنبال اطلاعاته؟ یا شاید دنبال یه راه‌حل خاص می‌گرده؟
- از کلمات کلیدی مناسب استفاده کنید. این کمک می‌کنه که محتوای شما دقیقاً همون چیزی رو که کاربر دنبالش بوده، پیدا کنه.
- محتوای شما باید به تمامی سوالات کاربر پاسخ بده، طوری که نیاز به جستجوی بیشتر نداشته باشه.
با این کار، گوگل محتوای شما رو به عنوان چیزی مفید تشخیص میده و رتبه شما بهتر میشه.
7.2 بررسی کیفیت محتوای قدیمی و بهروزرسانی آن
محتوای قدیمی و از مد افتاده می‌تونه دلیل افت رتبه باشه. گوگل به سایت‌هایی که محتوای قدیمی دارن اعتماد نمی‌کنه. اگر محتوای شما خیلی وقت پیش نوشته شده باشه، ممکنه دیگه به درد کاربران نخوره و گوگل بخواد اون رو پایین بیاره. برای همین، بهتره محتوای قدیمی سایتتون رو بررسی کنید و بهروزرسانی کنید.
7.2.1 چطور محتوای قدیمی رو بهبود بدیم؟
- اول محتوای قدیمی رو پیدا کنید و بررسی کنید که هنوز به کار کاربران میاد یا نه.
- اگه اطلاعات جدیدی وجود داره، اون‌ها رو به محتوای قدیمی اضافه کنید.
- کلمات کلیدی جدید و مربوط با روندهای جستجو رو توی محتوای قدیمی استفاده کنید.
- مطمئن بشید که محتوای قدیمی به تمامی سوالات کاربر جواب میده و هیچ اشتباهی توش نیست.
7.3 تأثیر محتوای ویدیویی و چندرسانه‌ای بر رتبه‌بندی
محتوای ویدیویی و چندرسانه‌ای این روزها خیلی تاثیر گذار هستن. وقتی کاربر بیشتر وقت می‌گذرونه توی سایت شما، گوگل این رو نشونه‌ی خوبی می‌دونه. پس اگه سایت شما ویدیو یا محتواهای چندرسانه‌ای نداشته باشه، ممکنه گوگل به سایت شما رتبه پایین‌تری بده. این محتواها هم باعث بهبود تجربه کاربری می‌شن و هم نرخ تعامل رو بالا می‌برن.
7.3.1 برای استفاده بهتر از ویدیو و محتوای چندرسانه‌ای:
- از ویدیوهای آموزشی یا بررسی محصول استفاده کنید. این‌ها خیلی جذاب و کاربردی هستن.
- ویدیوها باید با کیفیت بالا باشن و سریع بارگذاری بشن. ویدیوهای بی‌کیفیت ممکنه کاربر رو اذیت کنه.
- تصاویر و اینفوگرافیک‌ها هم می‌تونن خیلی کمک‌کننده باشن.
- مطمئن بشید که ویدیوها و تصاویر با متن‌های سایت هماهنگ باشن و به فهم مطلب کمک کنن.
7.4 بررسی نرخ تعامل کاربران (Engagement Rate) و تأثیر آن بر سئو
یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای تعیین کیفیت محتوا، نرخ تعامل (Engagement Rate) هست. وقتی کاربران با محتوای شما تعامل می‌کنن، مثل لایک یا کامنت گذاشتن، این نشون‌دهنده اینه که محتوای شما مفیده. گوگل هم این تعاملات رو به عنوان سیگنال مثبت می‌سازه و رتبه سایت شما رو بالا می‌بره. اما اگر کاربر وارد سایت بشه و خیلی زود ازش خارج بشه، یعنی محتوا شما نتونسته اون رو جذب کنه و ممکنه گوگل رتبه سایت رو بیاره پایین.
7.4.1 برای افزایش نرخ تعامل:
- محتوای شما باید جذاب و مفید باشه تا کاربر مدت بیشتری در سایت بمونه.
- از کال تو اکشن‌های جذاب استفاده کنید. مثلاً از کاربران بخواید که نظر بدن یا مطالب رو با دوستانشون به اشتراک بذارند.
- محتوای شما باید حس ارزش به کاربر بده. اگر کاربر حس کنه اطلاعات مفید و جدیدی دریافت کرده، احتمال اینکه بیشتر تعامل کنه بیشتر میشه.
7.5 چطور محتوای همیشه سبز (Evergreen Content) تولید کنیم؟
حالا می‌خواهیم از محتوای همیشه سبز صحبت کنیم. این محتوا هیچ وقت تاریخ مصرف نداره و همیشه برای کاربران مفیده. بنابراین، تولید این نوع محتوا کمک می‌کنه که سایت شما همیشه ترافیک طبیعی (Organic Traffic) داشته باشه و از افت رتبه جلوگیری بشه.
7.5.1 برای تولید محتوای همیشه سبز:
- به موضوعاتی فکر کنید که همیشه برای کاربران جذاب باشه و هیچ وقت از رده خارج نشه. مثل راهنماهای جامع یا سوالات رایج.
- محتوای شما باید به طور کامل نیاز کاربران رو برطرف کنه و همیشه به‌روز بمونه.
- حتی اگر نیاز به بهروزرسانی داشتید، اطمینان حاصل کنید که محتوای شما همچنان مفید و مرتبط باقی بمونه.
قبلاا درباره‌ی تولید محتوا مقاله‌های ارزشمندی نوشتیم که پیشنهاد می‌کنم حتما مطالعه کنید:
- محتوای با کیفیت چیست؟ راهنمای جامع برای تولید محتوای عالی
- اهمیت آپدیت محتوا در سئو: نکاتی که فقط ۲٪ از سئوکارها می‌دانند!
- چک لیست کامل محتوا نویسی سئو شده: ۳۲ نکته طلایی برای تولید محتوای موفق
- تأثیر محتوا بر سئو داخلی: راهنمای افزایش رتبه در گوگل
8. بررسی نتایج جستجوی گوگل (SERPs)
وقتی از افت رتبه حرف می‌زنیم، یکی از جاهایی که باید حتماً بهش دقت کنیم، نتایج جستجوی گوگل هست. مثلاً وقتی که وارد گوگل می‌شی و نتایج رو می‌بینی، باید دقیقا بررسی کنی که گوگل چطور به سایت تو امتیاز داده و چرا ممکنه سایتت افت کرده باشه. در اینجا می‌خواهیم بررسی کنیم که چه عواملی ممکنه باعث افت رتبه بشن حتی اگه صفحات سایت هنوز توی ایندکس گوگل باشن.
8.1 تأثیر نمایش ویژگی‌های ویژه (Featured Snippets) در کاهش رتبه
خب این یکی رو باید جدی بگیری! شاید دیده باشی که بعضی از نتایج گوگل به شکل ویژگی‌های ویژه (Featured Snippets) نشون داده می‌شن. مثلاً به جای اینکه فقط یه لینک ساده توی نتایج باشه، گوگل یه جعبه یا پچ‌پچ کوچیک توی بالای صفحه می‌ذاره که به طور خلاصه جواب سوال رو میده.
الان ممکنه بگی که این خیلی خوبه، چون سایتت دیده میشه. اما مشکل اینجاست که وقتی گوگل جواب رو خودش میده، دیگه کاربر نیاز به کلیک روی سایت شما نداره! یعنی به زبان ساده، شما دیدید ولی هیچ‌کس روی سایتتون کلیک نکرده. این باعث میشه که CTR (نرخ کلیک) سایت شما پایین بیاد و در نهایت رتبه‌تون افت کنه.
پس چطور باید بررسی کنیم؟
- ببینید آیا سایت شما توی این بخش‌ها (Featured Snippets) نمایش داده میشه یا نه.
- اگر هست، بررسی کنید که این ویژگی‌ها چقدر باعث کاهش کلیک‌ها به سایت شما می‌شن.
8.2 نحوه بررسی تغییرات در الگوریتم‌های RankBrain و BERT
الگوریتم‌های گوگل هر روز دارن تکامل پیدا می‌کنن و دو تا از مهم‌ترین الگوریتم‌هایی که این روزها خیلی صحبت در موردشون میشه، RankBrain و BERT هستن. این دو الگوریتم بیشتر روی درک بهتر جستجوهای کاربران تمرکز دارن. مثلاً RankBrain تلاش می‌کنه تا جستجوهایی که شاید برای کاربر دقیق نباشه، رو بهتر درک کنه و بهترین جواب رو بده. BERT هم سعی می‌کنه جملات پیچیده یا سوالات طولانی رو بهتر بفهمه.
حالا اگر رتبه سایتتون افت کرده، ممکنه تغییراتی توی این الگوریتم‌ها به ضرر شما تموم شده باشه. مثلاً ممکنه محتوای شما برای الگوریتم جدید گوگل زیاد مناسب نبوده یا نتونه نیاز کاربر رو درست پیش‌بینی کنه.
چطور این رو بررسی کنیم؟
- اول باید ببینید که آیا محتوای شما مطابق با تغییرات جدید این الگوریتم‌ها هست یا نه. برای این کار می‌تونید بررسی کنید که آیا صفحه شما برای جستجوهای پیچیده‌تر یا نیازهای دقیق‌تری بهینه شده یا نه.
- از ابزارهایی مثل Ahrefs و Google Analytics می‌تونید ببینید که تغییرات الگوریتمی چطور روی ترافیک سایت تاثیر گذاشته.
8.3 چرا صفحات سایت در نتایج جستجو افت کرده‌اند اما هنوز ایندکس شده‌اند؟
این یکی خیلی عجیب به نظر میاد، ولی بله! ممکنه صفحات سایت شما هنوز ایندکس بشن یعنی گوگل اون‌ها رو بشناسه و توی نتایج جستجو بذاره، ولی ممکنه رتبه‌شون بیافته. یکی از دلایلی که این اتفاق میفته اینه که ممکنه صفحه شما دیگه به اندازه گذشته مفید نباشه یا محتوای اون بهروزرسانی نشده باشه.
همچنین، گوگل ممکنه سایت شما رو هنوز ایندکس کنه، چون به هر حال صفحه شما قابل دسترسه، اما وقتی محتوای سایت نتونه نیازهای جدید کاربر رو برآورده کنه، در نتیجه رتبه‌اش افت می‌کنه. یعنی ممکنه کاربرهایی که قبلاً توی سایت شما بودن، دیگه وارد نشدن یا به سرعت از سایت شما خارج بشن.
چطور این رو بررسی کنیم؟
- بررسی کنید که آیا محتوای صفحه هنوز برای کاربران مفید و به‌روز هست یا نه.
- نگاه کنید که آیا رقبا مطالب بهتری از شما ارائه دادن یا نه. اگه رقبا بهتر عمل کنن، ممکنه گوگل اول اون‌ها رو نشون بده.
8.4 بررسی نقش جستجوی محلی (Local SEO) در رتبه‌بندی
اگه کسب‌وکار شما محلی هست (مثل یک فروشگاه یا رستوران)، پس قطعا جستجوی محلی خیلی توی رتبه‌بندی شما تأثیر داره. ممکنه سایت شما در جستجوهای ملی یا عمومی افت کرده باشه، ولی در جستجوهای محلی همچنان رتبه خوبی داشته باشه. از طرف دیگه، اگه کسب‌وکار شما در منطقه خاصی داره فعالیت می‌کنه، گوگل به این توجه داره که سایت شما چطور در جستجوهای محلی دیده بشه.
8.4.1 برای بررسی تاثیر جستجوی محلی:
- مطمئن بشید که اطلاعات Google My Business شما درست و به‌روز هست.
- به بررسی نظرات کاربران و نمره‌های کسب‌وکار بپردازید، چون گوگل این‌ها رو به‌طور جدی بررسی می‌کنه.
- از کلمات کلیدی محلی و محتوای مرتبط با موقعیت مکانی استفاده کنید.
9. بررسی Google Search Console برای دریافت اعلان جریمه دستی
Google Search Console یکی از ابزارهای ضروری برای بررسی وضعیت سایت و مشکلات سئو به حساب میاد. یکی از مهم‌ترین مواردی که می‌تونید توی این ابزار بررسی کنید، جریمه‌های دستی هستن که گوگل ممکنه سایت شما رو به دلیل نقض قوانین یا بهینه‌سازی غیرطبیعی دچار اون‌ها کنه. برای اینکه متوجه بشید سایتتون جریمه شده یا نه، باید این گزارش‌ها رو چک کنید.
9.1 بررسی گزارش‌های Core Web Vitals در سرچ کنسول
Core Web Vitals به مجموعه‌ای از فاکتورهای مهم اشاره داره که برای ارزیابی تجربه کاربری در سایت شما استفاده میشه. این موارد شامل سرعت بارگذاری، تعاملات سریع و پایداری visual (یعنی اینکه سایت شما موقع بارگذاری به‌صورت غیرمنتظره تغییر اندازه نده). گوگل به شدت به این فاکتورها توجه می‌کنه و اگه مشکلی توی این بخش‌ها باشه، احتمال داره رتبه سایت شما پایین بیاد. از همین رو، بررسی گزارش‌های Core Web Vitals در سرچ کنسول خیلی مهمه.
اگر این گزارش‌ها رو بررسی کنید، می‌تونید ببینید که سایت شما از نظر این فاکتورها چطور عمل کرده و در صورت نیاز، برای بهبود این عوامل اقدام کنید. اگه سایت شما توی این فاکتورها مشکل داشته باشه، گوگل ممکنه رتبه شما رو کاهش بده یا حتی جریمه کنه.
9.2 چطور از پنالتی الگوریتمی خارج شویم؟
پنالتی الگوریتمی یعنی گوگل به دلیل رعایت نکردن اصول سئو یا استفاده از روش‌های غیرطبیعی برای ارتقا سایت، رتبه شما رو پایین میاره. برای خروج از پنالتی الگوریتمی، اولین کار اینه که دقیقاً شناسایی کنید مشکل از کجا شروع شده. برای این کار می‌تونید:
- بررسی کنید که آیا بک‌لینک‌های غیرطبیعی دارید یا نه.
- مطمئن بشید که محتوای سایتتون مطابق با جستجوی کاربران و نیت اون‌ها هست.
- چک کنید که آیا سایت شما به خاطر تغییرات الگوریتمی دچار افت رتبه شده یا خیر.
بعد از شناسایی مشکل، باید اقداماتی برای اصلاح مشکلات انجام بدید و سپس از طریق سرچ کنسول درخواست بازبینی بدید. این درخواست معمولاً بعد از یک مدت بررسی میشه و اگر سایت شما بهبود پیدا کرده باشه، پنالتی از روی سایت شما برداشته میشه.
9.3 تفاوت بین جریمه دستی و افت رتبه طبیعی
ممکنه خیلی‌ها فکر کنن که افت رتبه همیشه به دلیل جریمه دستی گوگل اتفاق می‌افته، اما باید بدونید که تفاوت زیادی بین این دو وجود داره. جریمه دستی یعنی گوگل به‌صورت مستقیم و با توجه به بررسی‌های دستی که انجام میده، سایت شما رو جریمه کرده. این جریمه‌ها معمولاً به دلیل نقض قوانین گوگل، مثل استفاده از تکنیک‌های سئو کلاه سیاه، بک‌لینک‌های اسپم یا محتوای بی‌کیفیت اتفاق می‌افته.
اما افت رتبه طبیعی یه اتفاق طبیعی در روند رشد سایت‌هاست. ممکنه سایت شما هیچ خطایی نداشته باشه، ولی به دلیل تغییرات الگوریتمی گوگل یا به دلیل رقابت بیشتر در کلمات کلیدی خاص، رتبه شما پایین بیفته. این افت رتبه ربطی به جریمه دستی نداره و بیشتر به تغییرات در الگوریتم‌ها و رقابت سایت‌های دیگه برمی‌گرده.
در نهایت، برای شناسایی دقیق این دو، باید گزارش‌های سرچ کنسول رو به دقت بررسی کنید و مطمئن بشید که دلیل افت رتبه شما به کدوم یکی از این دو دسته تعلق داره.
✅ چک‌لیست نهایی برای جلوگیری از افت رتبه سایت
این چک‌لیست رو مرحله‌به‌مرحله بررسی کن تا ببینی چه کارهایی باید برای جلوگیری از افت رتبه سایتت انجام بدی!
10. چطور از افت رتبه ناگهانی در آینده جلوگیری کنیم؟
افت ناگهانی رتبه در گوگل می‌تونه خیلی استرس‌زا باشه، به‌خصوص وقتی بدون دلیل واضحی اتفاق می‌افته. با این حال، برای اینکه از این مشکل در آینده جلوگیری کنید، باید یک سری اقدامات پیشگیرانه انجام بدید. توی این بخش، به بررسی راهکارهایی می‌پردازیم که می‌تونید با استفاده از اون‌ها جلوی افت رتبه سایت خودتون رو بگیرید.
10.1 بهروزرسانی مداوم محتوای قدیمی
محتوای قدیمی سایت می‌تونه یکی از دلایل افت رتبه سایت شما باشه. زمانی که محتوای شما قدیمی و از رده خارج بشه، گوگل به راحتی می‌تونه اون رو نادیده بگیره و به سایت شما رتبه پایین‌تری بده. بنابراین، بهروزرسانی مداوم محتوای قدیمی می‌تونه به شما کمک کنه تا از افت رتبه جلوگیری کنید.
برای این کار:
- محتوای قدیمی رو پیدا کنید و بررسی کنید که آیا هنوز مرتبط با نیازهای کاربران هست یا خیر.
- اطلاعات جدید و به‌روز رو به محتوای قدیمی اضافه کنید تا همچنان ارزشمند باشه.
- از کلمات کلیدی جدید استفاده کنید و محتوای قدیمی رو به‌طور کامل بهینه‌سازی کنید.
با این کار، سایت شما همیشه به‌روز و مرتبط با جستجوی کاربران خواهد بود که باعث میشه گوگل اون رو رتبه‌بندی خوبی بده.
10.2 بررسی مداوم بک‌لینک‌ها و حذف لینک‌های مخرب
بک‌لینک‌ها بخش خیلی مهمی از استراتژی سئو سایت شما هستند، اما گاهی اوقات ممکنه سایت شما لینک‌های مخرب یا اسپم دریافت کنه. این لینک‌ها می‌تونن تاثیر منفی زیادی روی رتبه شما بذارند و حتی باعث پنالتی بشن. بنابراین، برای جلوگیری از افت رتبه در آینده، باید به‌طور مداوم پروفایل بک‌لینک‌های سایت خودتون رو بررسی کنید.
برای این که از لینک‌های مخرب و اسپم دور بمونید:
- پروفایل بک‌لینک سایت خودتون رو بررسی کنید و لینک‌هایی که به سایت‌های غیرمعتبر یا اسپم اشاره دارن رو شناسایی کنید.
- اگر لینک‌های بدی پیدا کردید، از ابزار Disavow گوگل برای حذف اون‌ها استفاده کنید.
- سعی کنید به جای لینک‌های اسپم، به سمت لینک‌های معتبر و طبیعی حرکت کنید.
این کار باعث میشه که سایت شما از نظر گوگل سایت با کیفیت و سالمی شناخته بشه و رتبه‌اش افت نکنه.
10.3 استفاده از ابزارهای نظارت بر رتبه (Rank Tracking Tools)
یکی از راه‌های پیشگیری از افت رتبه، نظارت مداوم بر رتبه‌های کلمات کلیدی شماست. با استفاده از ابزارهای نظارت بر رتبه، می‌تونید به‌طور دقیق مشاهده کنید که رتبه سایت شما برای کلمات کلیدی مختلف در حال تغییر هست یا نه. اگر متوجه افت ناگهانی در رتبه بشید، سریع‌تر می‌تونید اقدام کنید و مشکل رو پیدا کنید.
ابزارهایی مثل Ahrefs، SEMrush، یا Google Search Console به شما کمک می‌کنن تا:
- روند تغییرات رتبه کلمات کلیدی رو دنبال کنید.
- به سرعت افت رتبه یا تغییرات غیرمعمول رو شناسایی کنید.
- بررسی کنید که آیا تغییرات رتبه به دلیل تغییرات الگوریتمی یا دلایل دیگه هست یا نه.
با استفاده از این ابزارها می‌تونید خیلی سریع واکنش نشون بدید و جلوی افت رتبه‌های بعدی رو بگیرید.
برای مطالعه بیشتر حتما بخوانید: بهبود سئو داخلی با 10 تکنیک طلایی
جمع‌بندی: چگونه افت رتبه را شناسایی و جبران کنیم؟
افت رتبه در گوگل می‌تونه خیلی نگران‌کننده باشه، اما خوشبختانه قابل رفعه. برای جبران افت رتبه، اولین قدم اینه که علت اصلی افت رو شناسایی کنید. این ممکنه به دلیل به‌روزرسانی‌های الگوریتمی گوگل، مشکلات فنی سایت یا محتوای ضعیف باشه. محتوای سایت رو بررسی و بهروزرسانی کنید و مطمئن بشید که با نیازهای کاربران همخوانی داره. محتوای قدیمی که دیگر مفید نیست رو حذف یا اصلاح کنید.
اگه لینک‌های خراب یا اسپم دارید، اون‌ها رو حذف کنید، چون این لینک‌ها می‌تونن تاثیر منفی روی رتبه سایت بذارند. همچنین، مشکلات فنی مثل صفحات ۴۰۴ یا ریدایرکت‌های نادرست می‌تونن باعث افت رتبه بشن، بنابراین باید این موارد رو رفع کنید.
برای جلوگیری از افت‌های آینده، نظارت مداوم بر رتبه سایت، بک‌لینک‌ها و استفاده از ابزارهای نظارت بر رتبه‌بندی ضروریه. با این کارها می‌تونید از افت رتبه جلوگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که سایت شما همیشه آماده رقابت در صفحات نتایج جستجو خواهد بود.
سوالات متداول
در این بخش به رایج‌ترین سوالات درباره افت ناگهانی رتبه گوگل و روش‌های جبران آن پاسخ دادیم:
1. چطور بفهمیم افت رتبه به خاطر تغییرات الگوریتم گوگل بوده؟
خب، اول از همه باید برید دنبال اطلاعات به‌روز درباره الگوریتم‌ها. می‌تونید به سایت‌هایی مثل Google Search Central یا Search Engine Journal سر بزنید. اینجا می‌فهمید که آیا گوگل تغییراتی داده یا نه.
2. تغییر یا حذف عنوان و توضیحات متا می‌تونه رتبه رو پایین بیاره؟
بله، اگه عنوان یا توضیحات متا رو بدون فکر تغییر بدید، ممکنه ربطشون با محتوای اصلی سایت از بین بره. این باعث میشه نرخ کلیک پایین بیاد و در نتیجه رتبه هم کم بشه.
3. چطور مشکلات ایندکس شدن صفحات رو پیدا کنیم؟
برای این کار، از ابزارهایی مثل Google Search Console استفاده کنید. این ابزار به شما نشون میده که کدوم صفحات ایندکس شدن و کدوم نه. اگه صفحه‌ای ایندکس نشد، باید ببینید چه مشکلی داره، مثل مشکلات فنی یا نداشتن لینک‌های داخلی مناسب.
4. چطور بک‌لینک‌های اسپم رو شناسایی و حذف کنیم؟
برای این کار، از ابزارهایی مثل Ahrefs یا SEMrush استفاده کنید. این ابزارها به شما نشون میدن کدوم بک‌لینک‌ها مشکل‌دار هستن. اگه بک‌لینکی پیدا کردید که می‌تونه ضرر بزاره، از ابزار Disavow گوگل استفاده کنید تا اون لینک‌ها رو نادیده بگیره.
5. چطور متوجه بشیم که سرعت سایت می‌تونه باعث افت رتبه شده باشه؟
برای این که بفهمید سرعت سایت به رتبه شما آسیب زده یا نه، می‌تونید از ابزارهایی مثل Google PageSpeed Insights یا GTmetrix استفاده کنید. این ابزارها به شما نشون میدن که چقدر زمان می‌بره تا صفحات سایت شما بارگذاری بشن. سرعت پایین می‌تونه باعث کاهش تجربه کاربری بشه و در نهایت رتبه سایت شما رو تحت تاثیر قرار بده.
📖 منبع مقاله
